بعضی افراد اعتقاد دارند که غذاهای بسیار تند و ادویه‌هایی مثل کاری و فلفل می‌توانند باعث انزال زودرس بشوند که هنوز پژوهش محکمی در این مورد در دست نیست.
انزال زودرس شایع‌ترین اختلال جنسی در بین مردان زیر ۴۰ سال است. در بین افراد بالای ۴۰ سال هم این مشکل وجود دارد ولی اختلال شماره یک نیست. بنابراین اگر این مشکل را دارید تنها نیستید و امیدوارم در این نوشتار پاسخ سئوالاتتان را بگیرید.
پاسخ به سوالات شما دربارۀ انزال زودرس
*اگر می‌شود در مورد انزال زودرس و دلایل آن بیشتر توضیح بدهید؟
زودانزالی یا انزال زودرس به حالتی گفته می‌شود که فرد زود‌تر از زمانی که می‌خواهد به انزال برسد و یا اینکه به حدی زود به انزال برسد که شریک جنسی‌اش از ارتباط جنسی لذت کافی نبرد. البته باید انتظارات واقع گرایانه باشند. این تعریفی است که مورد تایید اکثر متخصصین علم مسائل جنسی یا سکسولوژی است.
*زمان استاندارد برای به انزال رسیدن چیست؟
در پاسخ به شما باید بگویم که زمان استانداردی برای رسیدن به انزال در نظر گرفته نشده با وجود اینکه بر طبق اکثریت افرادی که در مطالعات شرکت داشته‌اند یک سری زمانهایی پیشنهاد شده اما هیچ کدام قطعی نیستند چون این زمان بسته به نظر و رضایت افراد از رابطه جنسیشان از هر زوج تا زوج دیگر متفاوت است. اما پیشنهاد شده که اگر در ۵۰% یا بیشتر موارد ارتباط جنسی انزال زمانی اتفاق افتاد که فرد و یا شریک جنسی‌اش راضی نبودند یعنی فرد مشکوک به این اختلال هست و می‌شود مورد تشخیص و درمان قرارش داد. در ضمن این مهم است که اول ببینید کی بود که متوجه شدید که این اختلال را دارید و از کجا متوجه شدید. آیا خودتان ناراحتید؟ شریک جنسیتان از طریق دخول ارضا نمی‌شود و یا از جایی یا کسی شنیدید که مثلا اگر رابطه جنسی زیر ۱۰ دقیقه باشد یعنی مشکل دارید؟ معمولا جزو سنجش‌های اولیه‌ای که برای تشخیص و درمان این اختلال انجام می‌شود گرفتن شرح حال دقیق فرد و شریک جنسی‌اش (هر دو با هم) است چون رابطه زوج‌ها در ایجاد و یا دامن زدن به این مشکل نقش بسزایی دارد.
* دلایل اختلال انزال زودرس یا زود انزالی چیست؟
تنها دلایلی که برای ایجاد این اختلال پیشنهاد شده دلایل روحی و روانی هستند و دلایل پزشکی بندرت برای این اختلال گزارش شده. انزال زودرس را ما در دو دسته مورد شناخت و درمان قرار می‌دهیم: یکی اختلال جنسی اولیه یعنی از زمانی که فرد بالغ شده و تجربه خودارضایی یا دخول داشته همیشه زودانزالی داشته و دیگری اختلال ثانویه یعنی فرد از زمان خاصی این اختلال را تجربه کرده و مثلا در تجربیات قبلی‌اش این حالت را نداشته.
بطور کلی از دید روان‌شناسی چند مسئله پیشنهاد شده که می‌تواند باعث بروز زودانزالی در آقایان بشود: یکی اینکه اگر فرد در زمان نوجوانی و یا بچگی در حین خودارضایی و یا مثلا بازی کردن با آلت تناسلی‌اش مورد تنبیه واقع شده باشد علاوه بر احساس ترس و گناهی که از این موضوع می‌کند ممکن است شرطی بشود که زود به انزال برسد که کسی سر نرسد و به اصطلاح مچش را بگیرد و تغییر دادن این عادت کار ساده‌ای نیست.
مورد بعدی، شیوع این اختلال در بین کسانی که در سنین کودکی و نوجوانی مورد آزار جنسی آشنایانشان و یا افراد غریبه قرار گرفته‌اند هم در پژوهش‌ها گزارش شده. گروه بعدی که در معرض انزال زودرس هستند کسانی هستند که برای بارهای اول رابطه جنسی را تجربه می‌کنند البته نه همه‌شان. این افراد ممکن است کنترل خوبی روی زمان انزالشان نداشته باشند. دلیل این مسئله آن است که محیط واژن خانم‌ها احساس جدیدی را در فرد ایجاد می‌کند که موجب تحریک شدید فرد می‌شود. در این حالت معمولا افراد به مرور زمان و با شناسایی احساساتی که در حین نزدیکی دارند می‌توانند کنترل را بدست بیاورند.
*من به لحاظ اعتقادات دینی نه خودارضایی کرده‌ام و نه رابطه جنسی داشتم می‌ترسم که در اولین ارتباط جنسی بعد از ازدواج با همسرم دچار انزال زودرس بشوم. آیا این تاثیری دارد اصلا و اگر دارد راه حل چیست؟
اولا ربط این دو مسئله اصلا قطعی نیست و ثانیا در بین افرادی که برای بار اول رابطه جنسی را تجربه می‌کنند انزال زودرس بدلیل تحریک شدیدی که می‌شوند ممکن است پیش بیاید و تا مدتی هم طول بکشد که کنترل خودشان را بدست بیاورند که کاملا طبیعی است. در این موارد و کلا پس از ازدواج فقط توصیه من این است که اگر یک یا چند بار اول این مسئله پیش آمد نگران نشوید و خودتان و شریک جنسیتان را تحت فشار روحی قرار ندهید. در مورد اینکه حالا چه می‌شود کرد تا انتهای برنامه تمرینهایی می‌دهم که با انجام دادنشان نتیجه بسیار موثری می‌توانید بگیرید. از دلایل دیگر زود انزالی یا انزال زودرس استرس و فشار روحی است. بجز فشارهایی که از خارج به فرد وارد می‌اید مثل ناراحتی سر کار و غیره. فشاری که فرد به خودش می‌اورد هم مهم است و رابطه هر چقدر با درک و تفاهم باشد این مشکل زود‌تر حل می‌شود و بعضا اصلا پیش نمی‌آید.
* آیا رژیم غذایی خاصی در این مورد کمک کننده است؟
باید بگویم که بعضی افراد اعتقاد دارند که غذاهای بسیار تند و ادویه‌هایی مثل کاری و فلفل می‌توانند باعث انزال زودرس بشوند که هنوز پژوهش محکمی در این مورد در دست نیست. در موارد نه خیلی شایع هم بهم خوردن تعادل هورمونهای مغزی از جمله پرولاکتین، دوپامین و سروتونین بطور طبیعی و یا بر اثر استفاده از برخی دارو‌ها می‌تواند باعث انزال زودرس شود. این قضیه با مراجعه به پزشک و انجام یک سری آزمایشات هورمونی می‌تواند تایید بشود و در صورت لزوم درمان شود. تعدادی ایمیل رسیده که پرسیدند به چه دکتری مراجعه کنیم. از پزشک عمومی می‌توانید شروع کنید چون آزمایشات هورمون را ایشان هم می‌توانند برایتان توصیه کنند و تعبیر کنند. اما در مراحل بعدی اگر مثلا متوجه شدید که تعادل هورمو‌‌نهایتان بهم خورده می‌توایند با راهنمایی پزشک عمومی به پزشک متخصص غدد مراجعه کنید و یا بعضا به متخصصین کلیه و مجاری ادرار یا اورولوژیست‌ها. در بعضی موارد هم باید به روانپزشک مراجعه کنید که داروهای لازم را دریافت کنید اما در مورد اینکه کدام مسیر بهتر است پزشک عمومی می‌تواند شما را راهنمایی کند.
* من انزال زودرس دارم و به پزشک که مراجعه کردم گفت که چون ریشم هم در نیامده ممکن است تستوسترونم کم باشد. از شما راهنمایی می‌خواستم.
من بقیه نوشته‌تان را هم خواندم که در مورد روابط قبلیتان توضیح داده بودید و تصور نمی‌کنم که مشکل الانتان بخاطر روابطی بوده که قبلا داشته‌اید. دو تا مسئله برایم سئوال است: اول اینکه ننوشته بودی که پزشک شما حدس زده که سطح تستوسترونت پایین است یا بر اساس آزمایش این را گفته و آیا درمانی برایش دریافت کردی یا نه. اگر نه باید اول آزمایش بدهی و بعد طبق نظر پزشک درمان را دنبال کنی. دوم اینکه از روی در نیامدن ریش نمی‌شود تشخیص قطعی اختلالات هورمون‌ها را داد بخصوص که ۱۹ ساله هستی و هنوز سن بلوغت به پایان نرسیده (گرچه به نسبت دیر‌تر از بقیه پسر‌ها رشد موهای صورتت را تجربه می‌کنی) چون زمان رویش موی صورت به مسائلی مثل توارث و غیره هم بستگی دارد. بنابراین در مجموع من توصیه می‌کنم که اگر نگرانی با پزشک مشورت کن که آزمایشات کامل بدهی که دقیقا بدانی چه راه درمانی را لازم است دنبال کنی چون در صورتی که مشکل پزشکی نداشته باشی باید به روان درمانگر جنسی و یا متخصصین روان‌شناسی ارجاع داده شوی.
برای درمان انزال زودرس معمولا پزشک با همکاری روانپزشک یا روان‌شناس یا روان در مانگر جنسی فرد را مورد معالجه قرار می‌دهد چون فاکتورهای متعددی در کار است. معمولا برای تشخیص و درمان انزال زودرس با حضور خانم و آقا هر دو زیر نظر روان درمانگر جنسی انجام می‌شود مگر اینکه نیاز به مداخله دارویی باشد. در مجموع هیچ دارویی توسط اف دی‌ای یا آژانس نظارت بر مواد غذایی و دارویی آمریکا برای درمان انزال زودرس تاییدیه نگرفته البته در کشور‌های مختلف این قضیه متفاوت است. اما درمان‌های غیر دارویی بسیار مفیدی هست که این دو تمرین بالای ۸۵% موفقیت داشته: اولی تمرین برای کنترل انزال و دومی هم تقویت ماهیچه‌های لگن.
روش اول تحریک و توقف که به شما یاد می‌دهد چطور زمان انزالتان را تنظیم کنید.: فرد به حالتی شبیه خود ارضایی با دست خودش را تحریک می‌کند یا از شریک جنسی‌اش می‌خواهد که این کار را برایش انجام دهد و درست پیش از رسیدن به انزال توقف می‌کند، این کار را برای سه بار انجام می‌دهد و برای بار چهارم می‌تواند به انزال برسد. (برای چند هفته اول با دست خالی و بعد با ژلهای لغزنده کننده این تمرین را نجام بدهید که مقاومت را بالا ببرید). از زمانی که این برنامه را می‌خوانید و می‌خواهید تمرین‌ها را شروع کنید، به مدت ۲ تا ۳ هفته سعی کنید رابطه جنسی نداشته باشید. اگر به این اصل پایبند باشید نتیجه بسیار بهتری می‌گیرید چون مغزتان گیج نمی‌شود که تحریکات مختلفی را دریافت می‌کند و به هر کدام باید پاسخ خاصی بدهد. حتما با شریک جنسیتان از قبل صحبت کنید که این مسئله باعث کدورت نشود. در ضمن در این مدت ارتباط فیزیکیتان را با هم نگهدارید مثل نوازش کردن و بوسیدن و غیره. بعد از ۲ یا ۳ هفته می‌توانید رابطه را کم کم شروع کنید اما باز هم اول یک یا دو بار به مرحله انزال برسید ولی حرکت را کم کنید یا متوقف کنید و بگذارید حالت تحریک از بین برود و برای بار سوم می‌توانید به انزال برسید. در ضمن کشیدن نفس عمیق هم در به تعویق انداختن انزال و کنترل روی زمان آن نقش موثری دارد.
این تمرین برای همسرتان ممکن است کمی سخت باشد چون مراحل پیوسته نیست بنابراین حتما قبل از آن با هم صحبت بکنید. بعد از شش ماه این تمرین را بطور پیوسته انجام نتیجه آن را خواهید دید. تمرین بعدی تمرین ماهیچه‌های کف لگن است: این تمرین روی ماهیچه‌هایی کار می‌کند که مسئول نعوظ و انزال در مردان هستند. برای پیدا کردن آن‌ها در حین ادرار کردن، ادرار خود را نگاه دارید و سپس رها کنید. ممکن است مدتی طول بکشد تا این عضله‌ها را پیدا کنید و بتوانید آن‌ها را کنترل کنید. بعد از شناسایی این ماهیچه‌ها حتی در حالت عادی هم (در حین دیدن تلویزیون، کار و غیره) می‌توانید مرتبا آن‌ها را منقبض کرده برای چند ثانیه نگاه دارید و سپس رها کنید. پس اول مدتی وقت صرف کنید تا این عضلات را پیدا کنید. بعد که دیگر بدون ادرار کردن هم آن‌ها را تحت کنترل داشتید می‌توانید از دو سری ۱۰ تایی صبح و شب یعنی ۲۰ تا صبح و ۲۰ تا شب شروع کنید و عضلاتتان را منقبض کنید، برای چند ۱ تا ۳ ثانیه نگهدارید و بعد رها کنید. هر هفته ۱۰ تا به این تمرین‌ها اضافه کنید زمانی که تعداد آن‌ها رسید به ۵۰ یا ۶۰ تا صبح و ۵۰ تا ۶۰ تا شب همین عدد آن را نگهدارید.
وقتی که به انجام تمرین‌ها عادت می‌کنید دیگر حتی لازم نیست که فقط صبح آن‌ها را انجام دهید می‌توانید در طول روز آن‌ها را به مرور انجام دهید. در ضمن اگر عضلات کف لگن قوی داشته باشید دچار عوارض بالا رفتن سن هم نخواهید شد چون اکثرا در افراد کهنسال قدرت نعوظ کم می‌شود وزاویه آلت به سمت پایین تغییر می‌کند اما با داشتن عضلات کف لگن قوی این عوارض بسیار کمتر می‌شوند.
این را هم تاکید کنم که نتیجه این تمرین‌ها حداقل پس از شش ماه اگر بطور مرتب انجام شوند بروز می‌کنند. توقع تاثیر یک شبه نداشته باشید. انزال زودرس می‌تواند روی رابطه جنسی افراد تاثیر منفی بگذارد. روی اعتماد به نفسشان، رضایت از خودشان و از همه مهم‌تر احساس طرف مقابلشان. بعضی از زوج‌ها حتی کارشان به جدایی می‌کشد.
در بعضی افراد حتی آنقدر روی روحیه‌شان اثر منفی دارد که ممکن است به مشکلات نعوظ هم دچار بشوند. بنابراین افراد درصدد حل این مشکل برمی آیند و بعضی اوقات کارهایی می‌کنند که در دراز مدت متاسفانه باعث پشیمانی می‌تواند بشود. بنابراین اگر دقیقا کارهایی را که گفتم انجام دادید و اصلا نتیجه نداد آن وقت می‌توانید به پزشک عمومی مراجعه کنید که تست‌ها را انجام دهید و اگر لازم باشد به متخصصین دیگر ارجاع داده شوید.
دلگرم/ سارا ناصر‌زاده (پژوهشگر، روان درمانگر جنسی و مشاور زوج‌ها)