امروزه حتی با داشتن یک برنامه غذایی کامل و صحیح تنها درصدی از نیازهای تغذیه‌ای روزانه تأمین می‌شود و از طرفی در شرایطی همچون رژیم‌های سخت، کم اشتهایی، اصلاح نیازهای تغذیه‌ای، مصرف مولتی ویتامین‌ها ضرورت پیدا می‌کند.
ضرورت مصرف مولتی ویتامین
یک برنامه غذایی صحیح بیشتر نیاز تغذیه‌ای فرد را از بهترین منابع تأمین می‌کند. اما برای اطمینان از دریافت کافی ویتامین‌ها و املاح بسیاری از افراد مولتی ویتامین مصرف می‌کنند. البته باید توجه داشت که مولتی ویتامین‌ها هرگز جایگزین گروه‌های غذایی نیستند و نباید به دلیل استفاده از آن‌ها مصرف مواد غذایی تازه را از برنامه غذایی خود حذف کرد بلکه مکمل‌ها تنها برنامه غذایی را از لحاظ دریافت ویتامین و املاح غنی‌تر می‌کنند.
مصرف مکمل نه تنها موجب تأمین نیازهای تغذیه‌ای تأمین نشده از غذاها می‌شود بلکه در بسیاری موارد موجب پیشگیری یا کاهش عوارض یک بیماری می‌شود. برای مثال مصرف فولیک اسید در کم خونی و یا قرص‌های کلسیم + ویتامین D در پیشگیری یا کاهش عوارض استئوپروز (پوکی استخوان).
از آنجا که عوارض دریافت ناکافی ویتامین و املاح بسیار بیشتر از عوارض مصرف بیش از حد نیاز آن‌هاست می‌توان به این نتیجه رسید که مصرف مکمل‌ها کار عاقلانه‌ای است.
نکاتی که در تهیه مولتی ویتامین باید به آن‌ها توجه کرد:
* برچسب روی بسته بندی را به دقت بخوانید. برچسب روی مولتی ویتامین‌ها، نوع مولتی ویتامین و میزان هر یک از ویتامین‌ها را در هر بسته نشان می‌دهد.
* ویتامین و املاح ضروری را تهیه کنید. مولتی ویتامین‌ها معمولاً شامل ویتامین‌های C، B، A، E، D، K و املاحی مانند پتاسیم، منیزیم، کلسیم، روی، آهن، ید، منگنز، بتاکاروتن هستند.
* به خاطر داشته باشید که مصرف هرگونه مکملی باید حتماً تحت نظر پزشک باشد و از مصرف خودسرانه آن‌ها بپرهیزید
* به درصد ریزمغذی‌ها توجه کنید. مولتی ویتامینی توصیه می‌شود که صد در صد مقدار روزانه اکثر ریزمغذی‌ها را تأمین کند.
* مولتی ویتامین مناسب خود را انتخاب کنید. مکمل‌ها برای گروه سنی و جنسیت به طور متفاوت تهیه می‌شوند. مولتی ویتامینی را تهیه کنید که مناسب سن و جنسیت شماست.
* به مقدار مصرف دقت کنید. همان طور که از نام مکمل پیداست به منظور تکمیل نیازهای تغذیه‌ای است و مصرف بیش از حد آن‌ها سمی و مشکل‌زاست. پس، از مصرف بیش از حد آن‌ها بپرهیزید.
مولتی ویتامین مناسب سن و جنس
در دوران مختلف زندگی و با توجه به جنسیت، نوع و میزان ریزمغذی‌های مورد نیاز بدن متفاوت می‌باشد. به همین دلیل باید توجه کنید مکملی که انتخاب می‌کنید تمام نیازهای شما را در گروه جنسی و سنی‌تان تأمین سازد.
اسیدفولیک
مولتی ویتامین مخصوص زنان: این مولتی ویتامین‌ها برای زنان در سن بارداری تهیه شده و دربردارنده مواد مغذی در میزان مورد نیاز آن‌ها در سن 18 تا 50 سال می‌باشد. این مکمل‌ها حاوی آهن و فولیک اسید بیشتری هستند تا نیاز زنان را در بارداری تأمین کرده و در صورت بارداری از نقص جنین پیشگیری کند.
مولتی ویتامین مخصوص مردان: این مکمل‌ها دربردارنده میزان بیشتری از برخی ویتامین‌ها و املاح هستند و اغلب حاوی آهن نمی‌باشند چرا که نیاز مردان به آهن نسبت به زنان کمتر است.
مولتی ویتامین مخصوص میانسالان: این مولتی ویتامین‌ها به زنان و مردان بالای 50 سال توصیه می‌شود. در این سن میزان جذب برخی از ریز مغذی‌ها مانند کلسیم، ویتامین B6 و B12 کاهش می‌یابد و از طرفی نیاز به ویتامین D بیشتر می‌شود.
نگهداری مولتی ویتامین‌ها
مدت زمان نگهداری مکمل‌ها محدود است و هرچه شرایط نگهداری آن‌ها مناسب نباشد مدت زمان ماندگاری آن‌ها کاهش می‌یابد. به تاریخ انقضای ثبت شده بر روی بسته بندی دقت کنید. مکمل را در جای خشک و خنک و دور از گرما و رطوبت نگه دارید. دور از دسترس کودکان قرار دهید.
شکل مولتی ویتامین
بیشتر مکمل‌ها به صورت کپسول هستند اما به شکل قرص و پودر و مایع هم موجود می‌باشند. تفاوت اشکال مختلف مکمل‌ها در سرعت جذبشان در بدن می‌باشد. برای مثال مکمل مایع سریع‌تر از قرص و کپسول جذب می‌شود چرا که پوشش قرص مانع از جذب می‌شود.
در نهایت به خاطر داشته باشید که مصرف هرگونه مکملی باید حتماً تحت نظر پزشک باشد و از مصرف خودسرانه آن‌ها بپرهیزید.