«شنیدی چی گفته؟», «چطور تونست این حرف رو بزنه؟», «خجالتم خوب چیزیه» و...
شاید چنین جمله هایی را در بین صحبت های همکاران یا در مهمانی های خانوادگی زیاد شنیده باشید. ممکن است یک چنین کلماتی را با صدای بسیار آهسته کنار گوش همکارش زمزمه کند یا جملاتی شبیه این را با صدای بلند جار بزند. شاید هم شب که به خانه می رسد به سرعت به دوست یا خواهرش زنگ بزند و درباره هر یک از آدم های اطرافش حرف داشته باشد. به هرحال, وقتی یک نفر با آب و تاب فراوان پشت سر دیگران حرف می زند, خیالش کمی راحت می شود. شاید هم به دلیل بروز استرس های زیاد یا حتی به خاطر داشتن یک روز بسیار بد می خواهد با کسی درددل کند و از این راه به آرامش برسد. درست است که پشت سر دیگران حرف زدن در فرهنگ همه مردم دنیا کار بسیار ناپسندی است و آموزه های دینی هم مردم را به شدت از این کار منع می کند اما با وجود همه اینها بازهم می بینیم و می شنویم که صحبت کردن پشت سر دیگران یکی از کارهای مورد علاقه بعضی از افرادی است که اصول اخلاقی چندان برایشان جدی نیست. ممکن است پیش خودتان فکر کنید چرا این افراد چنین ویژگی ناپسندی دارند؟ ما به شما می گوییم.
شاید باورش سخت باشد اما دانشمندان حسابی روی دلایل علاقه افراد به حرف زدن پشت سر دیگران تحقیق کرده و به نتایج جالبی دست پیدا کرده اند. آنها معتقدند بعضی ها به دلیل داشتن مشکلات یا رهایی از شرایط خاصی به این کار روی می آورند و از زیر پا گذاشتن حریم خصوصی دیگران, برای کاهش فشارهای روزانه یا تغییر شرایط به نفع خودشان استفاده می کنند تا مثلا آرامش بیشتری به دست آورند. به هرحال, محققان 10 دلیل برای علاقه این آدم های گاه غیرقابل تحمل به حرف زدن پشت سر دیگران کشف کرده اند. اگر شما هم جزو آنهایی هستید که زیاد بدگویی می کنند, سعی کنید از همین امروز این عادت تان را تغییر دهید.
1- بدگویی کردن به آنها کمک می کند روابط افراد را کالبد شکافی کنند
این یک تفاوت ذاتی بین خانم ها و آقایان است. مردها به طور معمول روی کارشان متمرکز می شوند و در محیط کاری کمتر به کار دیگران توجه می کنند اما بعضی از خانم ها دلشان می خواهد تمام روابط آدم های اطرافشان را زیر ذره بین قرار دهند و رفتارها را با جزئیات کامل بررسی کنند. بدگویی کردن این فرصت را در اختیارشان قرار می دهد تا دیگران را بهتر بشناسند. متخصصان پیشنهاد می کنند بهتر است در محیط کاری تمرکز بیشتری داشته باشید تا بازده کاری تان بیشتر شود و از این عادت دور بمانید. شاید این دلیلی باشد برای اینکه این رفتار در خانم ها شایع تر است.
2- آنها از راه بدگویی, درباره دیگران اظهار نظر می کنند
عده ای نیاز دارند در جمعی اظهار نظر کنند یا مورد توجه قرار گیرند و برای رسیدن به این هدف حرف زدن پشت سر دیگران را انتخاب می کنند. شاید چنین کلماتی را از زبان آنها بشنوید: «چطور تونست این کار رو انجام بده؟» در این صورت به راحتی درباره رفتار دیگران قضاوت کرده, نظر خودشان را با صدای بلند یا در گوشی بیان می کنند. اگر هم شنونده حرف شان را تایید کند یا دهانش از تعجب باز بماند, احساس رضایت سراغ شان می آید اما روش های دیگری هم برای اظهار نظر وجود دارد. اگر بتوانید اطلاعات تان را در زمینه های مختلف افزایش دهید و بیشتر کتاب بخوانید نیازی نیست برای اظهار نظر سراغ رفتار و عملکرد دیگران بروید و در غیاب شان درباره آنها حرف بزنید.
3- وقتی آنها پشت سر دیگران حرف می زنند, اعتمادی بین شان ایجاد می شود
درست مثل این است که به شخصی دیگر رازی را می گویید؛ یعنی برای گفتن این حرف به او اعتماد می کنید. این موضوع نشان می دهد غیبت کردن مستلزم این است که شما به طرف مقابل تان اعتماد کامل دارید و می دانید که به دیگری نمی گوید پشت سرش حرف زده اید. اگر این اعتماد وجود نداشته باشد و هر شخصی بداند که بلافاصله لو می رود, پشت سر کسی حرف نمی زند. پس این بار که فردی نزد شما آمد و با فرض اینکه فرد معتمدی هستید, تصمیم گرفت پشت سر دیگری حرف بزند خیلی راحت به او بگویید که دل تان نمی خواهد چنین حرف هایی را بشنوید و به دیگری می گویید که چه حرف هایی پشت سرش وجود دارد. با این ترفند در محیط های کاری و غیرکاری از آزار افراد غیبت کننده دور می مانید.
4- ممکن است آن را از دیگران یاد گرفته باشند
وقتی از کودکی دیده اید افراد خانواده بدگویی می کنند این ویژگی می تواند به ویژگی شخصی شما هم تبدیل شود. شاید در دوران دبیرستان بدگویی, یکی از تفریح های همکلاسی هایتان بوده که هنوز آن را فراموش نکرده اید اما همیشه زمانی برای ترک عادت های کودکی و نوجوانی وجود دارد. اگر دل تان می خواهد می توانید از همین امروز به دنبال روش هایی برای ترک این عادت باشید.
5- باعث می شود آنها سراغ یک تفریح ممنوعه بروند
همه می دانند بدگویی کردن کار خوبی نیست و ممکن است پیش خودشان دچار عذاب وجدان شوند که چرا پشت سر دیگران حرف می زنند اما بازهم آن را ترک نمی کنند. این درست مانند شرایطی است که می دانیم به دلیل داشتن بیماری خاص نباید کیک شکلاتی بخوریم یا اجازه انجام تفریح های مورد علاقه مان را نداریم اما بازهم به دنبال لذت ناشی از این تفریح ها هستیم. این نوع تفریح های کوچک, بعضی از افراد را سرگرم می کند اما با کمی دقت می بینیم تفریح ها و سرگرمی های دیگری هم اطراف مان وجود دارند که به آنها توجهی نداریم. پس بهتر است به دنبال آنها برویم و با بدگویی کردن خداحافظی کنیم.
6- آنها می خواهند با بدگویی کردن دوست پیدا کنند
وقتی دو نفر به هم می رسند و شخص سومی هم هست که بتوان پشت سرش حرف زد, این شرایط پایه های اولیه صحبت را فراهم می کند که ممکن است سبب شود اطلاعات دیگری هم بین آنها رد و بدل شود و در نهایت با هم صمیمی تر شوند. این روشی است که بعضی ها برای باز کردن شروع صحبت ها از آن استفاده می کنند تا صمیمیت شان را نشان دهند. اگر شما هم به این دسته از افراد تعلق دارید, بهتر است به موضوع های دیگری فکر کنید که شامل پشت سر دیگران حرف زدن نباشد. اگر کمی فکر کنید هزار و یک موضوع دیگر به فکرتان می رسد.
7- آنها با بدگویی کردن تجربه های دیگران را به اشتراک می گذارند
همه دل شان می خواهد درباره تجربه های خودشان و دیگران با هم حرف بزنند؛ البته روان شناسان معتقدند این عادت در زنان بیش از مردان مشاهده می شود. در این صورت کارهایشان را با دیگران به اشتراک می گذارند و در مورادی متوجه می شوند که دیگران هم مشکلات مشابهی دارند. دانستن تجربه های دیگران و مشورت گرفتن از دوستان, خوب است اما نباید به عادتی برای پشت سر دیگران حرف زدن تبدیل شود.
8- پشت سر کسی حرف زدن استرس بعضی از آنها را کم می کند
پژوهش های اخیر نشان می دهند شنیدن خبرهای بد درباره دیگران سبب می شود نسبت به خودتان احساس بهتری داشته باشید. هنگامی که در قالب بدگویی خبردار می شوید که فردی اخراج شده یا در زندگی مشترک مشکلی دارد, به طور حتم ناراحت می شوید اما ته دل تان خوشحال هستید که این مشکل در زندگی شما جایی ندارد. بنابراین در چنین شرایطی افراد خود را بادیگران مقایسه کرده, به این نتیجه می رسند که زندگی شان در مسیر بهتری قرار دارد. به همین دلیل یکی از کارهای مورد علاقه شان کسب اطلاعات درباره زندگی دیگران است که یکی از روش های دریافت این اطلاعات بدگویی کردن است. با این وجود, می توانید بدون بدگویی هم راه های دیگری برای کاهش استرس و خوشحالی در زندگی پیدا کنید.
9- پشت سر دیگران حرف زدن به آنها کمک می کند با زندگی روزمره کنار بیایند
روان شناسان معتقدند این یک روش ابتدایی برای پذیرفتن شرایط زندگی است. وقتی شخصی شما را ناراحت می کند یا آتش حسادت در درونتان زبانه می کشد, بدگوی کردن راهی است که به کنار آمدن با این شرایط کمک کرده, ناراحتی تان را کاهش می دهد؛ در نتیجه آرام تر می شوید. توصیه می شود سراغ چنین روش های سطح پایینی برای کسب آرامش نروید و به راه های دیگری فکر کنید که به پیشرفت و رشد شما در زندگی کمک کرده, در عین حال آرامش بیشتری برایتان ایجاد می کنند.
10- پشت سر دیگران حرف زدن آنها را دور هم جمع می کند
وقتی چند نفر می خواهند درباره شخصی بدگویی کنند دور هم جمع می شوند و شبکه ای تشکیل می دهند. با این کار در شرایط مختلف, امکانی برای گردهمایی های کوچک پیدا می کنند. به هرحال, بهانه های کوچک و بزرگ دیگری هم برای دور هم جمع شدن پیدا می شود و لازم نیست شخص دیگری را بهانه قرار دهید و همگی پشت سرش حرف بزنید.
نکته آخر: اگر از حرف های خاله زنکی خسته شده اید...
1- فقط بگویید نه. برای شروع به بدگویی حداقل دو نفر مورد نیاز است؛ شنونده و گوینده. اگر شما هیچ یک از آنها نباشید و از شرکت در بحث خودداری کنید, حرف های خاله زنکی را از خودتان دور می کنید.
2- به جای بدگویی, خبرهای خوب دیگران را گسترش دهید. اگر اتفاق خوبی برای یکی از دوستان پیش آمده آن را به دوست دیگری بگویید.