شاید شما هم جزو کسانی هستید که از دست موهای شکننده و ضعیف خود به ستوه آمده اید. البته حق هم دارید چون واقعا چه کسی می تواند نسبت به این مشکل بی تفاوت بماند. با این حال, اگر موهایتان می ریزند و بیش از حد ضعیف و شکننده شده اند, به جای غصه خوردن باید به فکر چاره باشید.
البته قرار نیست شاخ غول را بشکنید؛ اگر همان نکته ها و توصیه های قدیمی ولی مهم را رعایت کنید, ماجرا تا حد زیادی به نفع خودتان تمام می شود. دلایل به خطر افتادن سلامت موها و راه های درمان را در ادامه خواهید دانست. همچنین در انتها نیز 5 ماسک طبیعی تقویت کننده موها معرفی شده اند.
مو از نظر فیزیولوژی بافت زنده ای نیست و به محض اینکه از سطح پوست خارج می شود, هیچ فعالیت حیاتی از خود بروز نمی دهد. بلند شدن مو نیز به دلیل رشد آن از ریشه صورت می گیرد. اهمیت مو بیشتر از جنبه ظاهری و زیبایی است و امروز داشتن موهای پرپشت و خوش ظاهر به یکی از معیارهای سلامت و جذابیت ظاهری اشخاص تبدیل شده است. ریزش یا کم پشت شدن موها گاهی به معضلی در ایجاد روابط اجتماعی تبدیل شده و مشکلات عدیده ای برای مبتلایان ایجاد می کنند. به جز گوسفند مرینوس و سگ پودل, در دیگر پستانداران و انسان ها, مو دوره یا فازهای متعددی در زمان حیاتش دارد. در دوره ای از زمان که بین سه تا شش سال متفاوت است در مرحله ذشد طولی قرار دارد که به این دوره, دوره زایش یا فاز آناژن گفته می شود. در دوره خواب یا فاز تلوژن که بین سه تا شش ماه طول می کشد, مو دیگر رشد طولی نداشته و در حالت بدون فعالیت باقی می ماند. پس از آن دوره ریزش یا فاز کاتاژن فرا می رسد که حدود سه تا شش هفته ادامه می یابد و مو به تدریج دچار ریزش می شود.
چرا موها می ریزند؟
چندین عامل می توانند ریزش مو ایجاد کنند که مهمترین عامل آنها در هر دو جنس عامل هورمونی است که تحت تاثیر مستقیم عوامل ژنتیکی قرار دارد. ریزش موی آندروژنتیک مشکلی شایع در بین زنان و مردان است.
عوامل تغذیه ای, بیماری های داخلی, به خصوص بیماری های غدد درون ریز بدن مانند مشکلات تیروئیدی, بیماری دیابت و بیماری های غدد فوق کلیوی, رژیم های غذایی ناصحیح و استرس های روحی همه جزو عوامل موثر در ریزش مو هستند.
چه ریزش مویی طبیعی است؟
در هر لحظه حدود 80 تا 90 درصد موها در مرحله رشد, 8 تا 18 درصد در مرحله خواب و یک تا دو درصد در مرحله ریزش قرار دارند. اگر به طور متوسط حدود 100 هزار تار مو در سر افراد وجود داشته باشد, روزانه حدود 80 تا 100 هزار تار مو به طور طبیعی دچار ریزش می شوند. پژوهش های زیادی نشان داده اند که تراشیدن موها باعث افزایش سرعت رشد آنها نمی شود.
موی سالم و ضعیف چه ویژگی هایی دارند؟
مو به شکل طبیعی از چند لایه متحدالمرکز تشکیل شده که خارجی ترین لایه یا کوتیکول وظیفه مراقبت از مو در برابر عوامل مختلف شیمیایی و فیزیکی را بر عهده دارد و تمامیت شکلی ساقه مو را به وجود می آورد. موی سالم مویی است که این لایه در آن دچار آسیب و ورقه ورقه شدن نباشد. موی سالم درخشان, براق و صاف است, حالت دو یا چند شاخه, شکنندگی یا زبری یا لختی بیش از حد ندارد, به راحتی شکل می پذیرد و هنگام لمس ضخامت و در عین حال قوام و استحکام دارد, به راحتی از ریشه جدا نمی شود و با یک یا چندبار شانه کشیدن حالت می پذیرد.
از سوی دیگر موی آسیب دیده کدر, وز, چند شاخه, زبر یا شکننده و در بعضی موارد خرد شده است, حالت پذیری متناسبی نداشته و رشد طولی کافی نیز ندارد. در بعضی مواد نیز رنگ مو در طول ساقه به طور متناوب تیره و روشن می شود. شوره داشن پوست و سر نیز ظاهر موها را پوسته دار و ناخوشایند می کنند.
چه عواملی باعث ضعیف شدن مو می شوند؟
- سشوار و اتو کشیدن موها
- دکلره کردن و رنگ کردن افراطی
- استفاده از برس های خشن, به خصوص برس های گرد و پیچی
- شست و شوی بیش از حد و شامپوهای نامتناسب با جنس موها
- استفاده از رنگ های غیر استاندارد و رنگ کردن بیش از حد موها
- بیماری های داخلی بدن, به خصوص بیماری های تیروئیدی, کم خونی ها و فقز مواد تغذیه ای, بیماری های پوستی مانند اگزما, پسوریازیس یا لیکن پلان سر.
- بیماری های خاصی که ساقه مو را درگیر می کنند و به شکل دانه تسبیحی شدن ساقه مو, شکسته شدن زودرس یا چند شاخه شدن خود را نشان می دهند.
- با توجه به علائم ذکر شده توصیه می شود همه افراد به شکل ظاهری و تغییرات موهای خود دقت کافی داشته و با بروز هر مشکلی با پزشک متخصص مشورت کنند و توصیه های او را انجام دهند.
برای پیشگیری چه کار کنیم؟
داشتن تغذیه متناسب و متعادل که به مقدار کافی حاوی پروتئین, ویتامین های مختلف, به خصوص ویتامین های گروه B, ریز مغذی هایی مانند روی, منگنز, سیلیس و مس باشد.
- گنجاندن سبزیجات و میوه, روغن های حاوی اسیدهای چرب گروه امگا در برنامه غذایی روزانه
- مصرف مقدار کافی آب و مایعات در طول روز
- شناخت ذات موها و دانستن جنس موها که از نوع خشک, چرب یا معمولی است و استفاده از شامپوهای متناسب با جنس آنها
- خودداری از دکلره کردن یا رنگ کردن زیاد موها, به خصوص استفاده از رنگ موهای روشن در افرادی که ذاتا موهای تیره دارند.
- عدم استفاده از مواد شیمیایی مخصوص فر یا صاف کردن موها
- عدم استفاده افراطی از سشوار یا اتوی مو
- درمان شوره پوست سر بر اساس چرب یا خشک بودن شوره طبق نظر پزشک متخصص
- عدم استفاده از برس های فلزی یا پیچی
- عدم بستن محکم یا دم اسبی کردن موها
- پوشاندن موها در شرایط هوایی پرگرد و غبار یا آلودگی بیش از حد هوا
- داشتن استراحت و خواب کافی
- دوری از استرس های گوناگون روزمره
- کوتاه و مرتب نگه داشتن موها
توصیه مهم
در بعضی موارد برخلاف توجه به توصیه های فوق و رعایت کلیه اصول پیشگیری و مراقبت از مو, ریزش یا شکننده بودن موها ادامه می یابد که در این شرایط باید تشخیص دلیل اصلی و انتخاب رویکرد مناسب درمانی را به پزشکان متخصص با تجربه در حوزه بیماری های مو سپرد و از خود درمانی یا تجویز درمان های مختلف برای دیگران خودداری کرد.
5 ماسک طبیعی برای تقویت موها
1- ماسک سیر
ماساژ پوست سر با سیر له شده می تواند موها را تقویت کند.
سیر متوسط – هشت یا 9 حبه
روغن زیتون – یک لیوان کوچک
روش تهیه و استفاده: سیرها را پوست کنده و له کنید. روغن زیتون را در تابه گرم کنید سپس روی پوره سیر ریخته و هم بزنید تا یکدست شود. مخلوط سیر و روغن را در یک بطری شیشه ای بریزید و بگذارید دو تا سه روز بماند. هفته ای دوبار این ماسک خانگی را روی پوست سرتان بگذارید و ماساژ دهید. ماسک به مدت یک ساعت روی موهایتان بماند سپس با آب ولرم بشویید.
2- ماسک عسل و تخم مرغ
عسل و تخم مرغ موهای را تقویت می کنند.
تخم مرغ – یک عدد
عسل – یک قاشق سوپخوری
روش تهیه و استفاده: تخم مرغ را با عسل مخلوط کنید و هم بزنید. ماسک را روی موهایتان گذاشته و بعد از 15 دقیقه بشویید.
3- ماسک عسل, ماست و روغن زیتون
نرکیب زیر دارای قدرت تقویت کنندگی برای موهاست.
عسل – یک قاشق سوپخوری
سس مایونز – یک قاشق سوپخوری
ماست – یک قاشق سوپخوری
روغن زیتون – یک قاشق سوپخوری
زرده تخم مرغ – یک عدد
روش تهیه و استفاده: همه مواد را مخلوط کنید و هم بزنید. ماسک را دو ساعت روی موهایتان نگه دارید سپس با آب ولرم بشویید.
4- ماسک دانه کتان و روغن نارگیل
این ماسک علاوه بر درخشان کردن ظاهر موها, آنها را قوی و مستحکم می کند.
دانه کتان – یک قاشق چایخوری
روغن نارگیل – دو قاشق چایخوری
روش تهیه و استفاده: یک قاشق چایخوری دانه کتان را بکوبید تا کاملا سابیده شود. یک لیتر آب را جوشانده و دانه های آسیاب شده را به آن اضافه کنید. اجازه دهید به مدت 15 دقیقه بجوشد. محلول را صاف کنید و بگذارید خنک شود سپس, دو قاشق روغن نارگیل به آن اضافه کنید و هم بزنید. اجازه دهید این دو ماده به مدت 10 دقیقه به طور کامل به خورد هم بروند. موهایتان را شامپو بزنید و با آب ولرم آب بکشید. محلول را روی موهایتان بریزید و بگذارید 10 دقیقه بماند سپس موها را آب بکشید. هر دو روز یکبار این کار را تکرار کنید.
5- ماسک خاک رس
خاک رس نه تنها برای پوست مفید است بلکه باعث تقویت موها نیز می شود.
خاک رس – چهار قاشق غذاخوری
نمک دریایی – یک نوک انگشت
سرکه سیب – یک قاشق چایخوری
آب – به مقدار لازم
روش تهیه و استفاده: خاک رس را با مقداری آب مخلوط کنید, طوری که یک خمیر غلیظ به دست بیاید. نمک را اضافه کرده و روی موهایتان بگذارید. اجازه دهید 15 دقیقه بماند, سپس با آب ولرم شست و شو دهید. در آخرین مرحله آبکشی یه قاشق چایخوری سرکه سیب به آب اضافه کرده و موهایتان را آب بکشید.