یکی از ضروریات دین اسلام، که بر هر کسی واجب است به آن ایمان و اعتقاد داشته باشد، سوال در قبر می‌باشد و منکر آن کافر است.
درباره سوال قبر و کیفیت آن چند قول وارد شده است:
بعضی گفته‌اند: روح وارد جسد می‌شود همان طور که در دنیا بوده، او را می‌نشانند و از او سوال می‌کنند.
عده‌ای گفته‌اند: روح تا سینه داخل بدن می‌شود و از او سوال می‌نمایند.
قول سوم این‌که: سوال قبر از روح است نه از جسم.
قول چهارم این‌که: روح بین جسد و کفن واقع می‌شود در این حال از او سوال می‌کنند. در میان این چهار قول به نظر می‌رسد قول سوم از همه صحیح‌تر باشد.
در این باره به چند روایت از معصومین(ع) اشاره می‌کنیم:
پیامبر خدا(ص) فرمودند: "نخستین مرحله عدالتِ آخرت، قبر است که گمنام و نامدار نمیشناسد1".
پیامبر خدا(ص) همچنین درباره این که قبر، چندمین منزل آخرت است؟ می‌فرمایند: " قبر، نخستین منزل آخرت است. اگر کسی از آن به سلامت رسد، منازل بعد آن آسانتر است و اگر به سلامت نرسد، دشواری منازل بعدی کمتر از آن نیست2".
یکی از سوالاتی که پرسیده می‌شود این است که در قبر از چه چیزهایی سؤال می‌شود؟ امام صادق(ع) در روایتی در این باره چنین فرمودند: " از مرده در گورش پیرامون پنج چیز سؤال می‌شود: از نمازش، زکاتش، حجّش، روزهاش و ولایتش نسبت به ما خاندان. پس، ولایت از گوشه قبر به آن چهار چیز گوید: هر یک از شما کم و کاستی داشتید، کامل کردن آن به عهده من3".
امام کاظم(ع) نیز در کنار گوری چنین فرمودند: "چیزی که پایانش این است، سزاست که از همان آغاز دل از آن بر کَند و چیزی که آغازش این است، سزاست که از پایانش ترسید4".
منابع روایات:
1- مستدرک الوسائل: 2 / 475 / 2502 منتخب میزان الحکمة: 456
2- بحارالأنوار: 6 / 242 / 64 منتخب میزان الحکمة: 456
3- الکافی: 3 / 241 / 15 منتخب میزان الحکمة: 456
4- معانی الأخبار: 343 / 1 منتخب میزان الحکمة: 456
منبع:ایسنا