تمرین «نه» گفتن, یکی از تمرین های جدی برای ابلا بردن عزت نفس است.
معلوم است که منظور, مخالفت غیرمنطقی و دلبخواهی با همه چیز نیست اما جایی که برای انجام کاری که وظیفه تان نیست یا دلیلی برای انجام آن نمی بینید, تحت فشار قرار می گیرید, باید بتوانید قاطعیت به خرج دهید. باید بتوانید با آرامش و بدون عصبانیت و در عین حال با در نظر گرفتن حقوق طرف مقابل, خواسته واقعی خود را به زبان بیاورید. مخصوصا در فرهنگ ما که جوری ما را بار آورده اند که رضایت دیگران برایمان از رضایت خودمان مهم تر باشد, «نه» گفتن, گاهی تبدیل به یک معضل اساسی می شود. غافل از اینکه راضی نگه داشتن تمام آدم هایی که در اطراف ما هستند تقریبا غیر ممکن است, ضمن اینکه ما هرگز وظیفه نداریم برای خوشنودی و رضایت دیگران بیش از توان خود تلاش کنیم.
برای تمرین مهارت «نه» گفتن, این 16 اصل به شما کمک می کنند.
1- کسی که از حق و حقوقش دفاع نمی کند ارزش های خود را باور ندارد. دفاع از خود معنایش این است که در برابر حق و حقوق و همچنین در دفاع از عقاید خودمان محکم و استوار بایستیم که معمولا به دو مورد بستگی دارد: اول اینکه ما حق داریم انسان باشیم و مثل یک انسان با ما رفتار شود؛ یعنی اینکه احساس ما مهم است. دوم اینکه ممکن است کسی به نظریات ما گوش دهد یا ندهد و این بستگی به ارزش افکار و نظریات ما دارد ولی نباید عقاید و افکارمان با گفتن نه یا بله نابجا سانسور شود.
2- خودتان را دوست داشته باشید
اگر می خواهیم جزو بهترین ها باشیم باید به هرچیزی که کوچک مان می کند, باعث کسر شان مان می شود و روی دیدی که نسبت به خود داریم پرده می کشد بگوییم «نه». اگر ما خودمان برای حفظ خویش و دفاع از خواسته هایمان گامی بر نداریم احتمالش خیلی ضعیف است که کسی دیگر بخواهد یا بتواند این کار را برای ما انجام دهد. نه گفتن برای کسانی سخت است که مایل اند ترجیحا خودشان نقش فعالی نداشته باشند, به دیگران تکیه کنند و بگذارند تا دیگران در این بازی متجاوز و مهاجم شناخته شوند. از آنجا که لازمه «نه» گفتن جنگیدن است پس باید پرده نمایش را پایین کشید و به هرچه هست خاتمه داد.
3- از اینکه به شما بگویند «گستاخ» نترسید
خیلی ها اینطور فکر می کنند که «نه» گفتن به نوعی گستاخی است. این نوع تفکر مخصوصا در فرهنگ شرقی مرسوم است, جایی که آبروداری و حفظ شان اهمیت دارد اما سوء تفاهم نشود. شان و آبرو, هرگز با «نه» گفتن در جای مناسبش, ازبین نمی رود.
4- می خواهید همرنگ جماعت شوید؟
گاهی ترس از «نه» گفتن, به خاطر ترس از تابلو شده است. شما می خواهید با همه سازگار باشید؛ نمی خواهید خودتان را از جمع بیگانه کنید؛ بنابراین درخواست های دیگران را تایید می کنید اما یادتان باشد این ضرب المثل «خواهی نشوی رسوا...» از آن ضرب المثل های صد در صد ایرانی است وخیلی وقت ها, نتیجه مثبتی در بر ندارد.
5- وا ندهید!
گاهی از این می ترسیم که در صورت رد درخواست فردی, باعث عصبانیت او شویم. مخصوصا اگر طرف مقابلمان آدم بی ملاحظه و پررویی باشد. اگر قرار باشد جلوی هر آدمی که جار و جنجال راه می اندازد و احیانا توهین می کند, کوتاه بیاییم که سنگ روی سنگ زندگی مان بند نمی شود. پس به خودمان بگوییم: لطفا وا نده!
6- می خواهید آرامش داشته باشید؟
بعضی احساس می کنند با «بله» گفتن, شخصیت ارزشمندی پیدا می کنند و احساس خوبی به آنها دست می دهد. برعکس اگر «نه» بگویند آرامش درونی شان به هم می ریزد. این را بدانید فردی که سلامت روانی کامل دارد, لزومی ندارد و به هیچ عنوان و تحت هیچ شرایطی از راه عذاب وجدان و احساس گناه, احساسات دیگران را تحت کنترل خود درآورد. گاهی دقیقا, فقط با یک نه گفتن آرامش به وجود می آید.
7- بگویید: الان نمی توانم
«الان خودم اولویت های دیگری دارم, نمی توانم این کار را انجام دهم.» این یکی از تکنیک های «نه» گفتن است. اینکه تایید کنید در حال حاضر قادر به انجام این کار نیستید, نه اینکه اصولا نمی خواهید کاری بکنید. اگر خودتان پر و بال زیادی به آن ندهید و کشش ندهید و نخواهید با هزار قربان صدقه, به طرف مقابل مشکلاتتان را توضیح دهید. اگر سرتان خیلی شلوغ است که درگیر درخواست یا پیشنهاد دیگری هستید, جمله بالا به کارتان می آید. این جمله به دیگران می فهماند که وقت شما درحال حاضر پر است.
8- بگویید: فردا حرف بزنیم
«الان زمان خوبی نیست, چون وسط انجام کاری هستم. چطور است که در زمان X دوباره درباره اش صحبت کنیم» خب, خیلی پیش می آید که شما وسط انجام کاری هستید که ناگهان درخواست کمکی از شما می شود. اول, به او این اجازه را بدهید که . دوم, با پیشنهاد زمانی دیگر به او بفهمانید که شما مشتاق به کمک هستید. از این طریق, طرف مقابل احساس بدی نخواهد داشت.
9- ولی...!
گفتن یک جمله مثبت مثل اینکه می خواهید به او کمک کنید, باعث دلگرمی می شود. این طوری به او می فهمانید که او برای شما محترم است و فکر بدی درباره او نمی کنید اما... بعد از گفتن آن جمله های مثبت, حالا می توانید نظرتان را بگویید. به گزارش فان و موزیک تشکر را هم فراموش نکنید؛ برای مثال وقتی در مقابل دعوتی که برایتان جالب نیست قرار گرفتید باید بگویید نمی توانم دعوتت را قبول کنم اما از اینکه به فکر من بودید واقعا ممنونم.
10- بگویید: بعدا خبر می دهم
«اجازه بده درباره آن فکر کنم, بعدا خبرت می کنم.» این جمله بیشتر شبیه «شاید» گفتن است تا گفتن یک «نه» صاف و پوست کنده. از این ترفند وقتی علاقه مند هستید اما نمی خواهید همین الان «بله» را بگویید هم استفاده می شود.
11- بگویید: این چیزی نبود که فکرش را می کردم
«این چیزی نبود که من انتظار داشتم اما حتما درخواست شما را در نظر خواهم داشت.» اگر کسی در حال ایجاد یک معامله یا فرصتی است که از قضا آن چیزی نیست که شما به دنبال آن هستید, بگویید تا بداند این ملاقات آن چیزی نبود که به آن نیاز داشتید.
12- پاس بدهید
«من بهترین فرد برای کمک در این مورد نیستم. چرا به آقا/خانم X نمی گویی؟» اگر از شما درخواست کمک در چیزی می شود که نمی توانید در آن شرکت کنید, حداقل می توانید به او کمک کنید تا سراغ آدم دیگری برود و شانسش را امتحان کند.
13- صاف بگویید: «نه, نمی توانم»
راحت ترین و ساده ترین راه برای «نه» گفتن استفاده از همین جمله است. ما موانع خودساخته زیادی برای «نه» گفتن در ذهن مان ایجاد می کنیم. شاید بهترین کار این است که خیلی درباره «نه» گفتن فکر نکنید و فقط آن را بی درنگ بگویید.
14- این جوری محترم ترید
شک نکنید. گفتن منطقی کلمه «نه» گاهی اوقات نهایت صداقت و صراحت و شجاعت ما را می رساند و در نتیجه دیگران احترام بیشتری را برای ما قائل خواهند شد.
15- توضیح اضافه لازم نیست
به عنوان یک اصل, سعی کنید هنگام رد یک تقاضا بیش از حد وارد جزئیات نشوید و توضیح ندهید. فکر نکنید باید پاسخ منفی خود را توجیه کنید. از به کار بردن عبارات توجیه گرایانه و یا پوزش خواهی اجتناب کنید. همچنین از گفتن حرف هایی که نشان از عدم اطمینان ماست.
16- وقت تان طلاست!
ما یک سرمایه اصلی در زندگی بیشتر نداریم و آن عمر ماست. قدر وقت مان را باید بدانیم. پرهیز از انجام یک سری از کارهایی که از ما خواسته می شود می تواند برای وقت خالی کافی را ایجاد کند تا به علایق و کارهای عقب افتاده خودمان بپردازیم. به خاطر سپردن این نکته, خیلی جاها به شما اعتماد به نفس «نه» گفتن را می دهد.
همشهری